Heeft u trouwplannen? Lees dit eerst!
Door Eelco Anink
Op 28 maart heeft de Eerste Kamer ingestemd met het wetsvoorstel om de omvang van de wettelijke gemeenschap van goederen voor het huwelijk te beperken. De wet treedt per 1 januari 2018 in werking.
Indien u op of na 1 januari 2018 in het huwelijk treedt en geen huwelijkse voorwaarden maakt, is de huwelijksgemeenschap een stuk ingeperkt in vergelijking tot de wettelijke gemeenschap van goederen zoals die geldt tot 1 januari 2018. Vanaf 1 januari 2018 geldt namelijk niet langer dat in beginsel alles in de gemeenschap van goederen valt, maar zullen de goederen en schulden die de echtgenoten hadden vóór het huwelijk niet in de gemeenschap vallen, tenzij deze reeds gemeenschappelijk waren bij het ontstaan van de gemeenschap, zoals bijvoorbeeld een gemeenschappelijk woonhuis. Een echtgenoot die stelt dat sprake is van privévermogen heeft hiervan overigens wel de bewijslast, anders wordt het vermogen vermoed tot de huwelijksgemeenschap te behoren.
Erfenissen of schenkingen vallen ook niet langer in de beperkte gemeenschap van goederen, tenzij de erflater/schenker een insluitingsclausule heeft opgelegd. Indien de echtgenoten dit niet wenselijk achten, kunnen zij bij huwelijkse voorwaarden hiervan afwijken. Dit heeft voorrang boven de wil van de erflater/schenker. De wil van de echtgenoten overrulet dus de wil van de erflater/schenker in dezen. Overigens kan de erflater/schenker een andere route kiezen door de erfenis/schenking aan beide echtgenoten te laten toekomen.
Wanneer een echtgenoot tijdens het huwelijk met zijn kennis, vaardigheden en arbeid inspanningen pleegt ten behoeve van vermogen dat niet tot de gemeenschap behoort, moet het resultaat van deze inspanningen ten goede komen aan de gemeenschap. In dat geval ontstaat er een vergoedingsrecht ten gunste van de huwelijksgemeenschap. De omvang is afhankelijk van de omstandigheden. Heeft één van de echtgenoten dus voor het huwelijk al een BV, dan vallen de aandelen niet in de gemeenschap. De waarde toename vanaf het huwelijk ten gevolge van de arbeidsinspanningen van de onderneming dient echter te worden vergoed aan de gemeenschap. De grondgedachte achter deze regeling is dat de echtgenoten de vruchten van arbeidsinspanningen gedurende het huwelijk samen delen. Wij voorzien aanzienlijke uitvoeringsproblemen met deze bepaling.
De positie van privéschuldeisers wordt ingeperkt. Het verhaal op goederen van de gemeenschap voor een niet tot de gemeenschap behorende schuld is ingeperkt tot de helft van de opbrengst van het uitgewonnen goed. De andere helft komt aan de andere echtgenoot toe en valt voortaan buiten de gemeenschap. Indien een schuldeiser verhaal zoekt op een goed van de gemeenschap voor een niet tot de gemeenschap behorende schuld, kan de andere echtgenoot er ook voor kiezen dat goed over te nemen tegen de helft van de waarde van dat goed uit zijn eigen vermogen. Vanaf dat moment is dit een eigen goed van deze echtgenoot, en valt het dus niet langer in de gemeenschap.
Het hiervoor beschreven (nieuwe) regime geldt niet voor huwelijksgemeenschappen die bestaan vóór de inwerkingtreding van de wet per 1 januari 2018. Dit betekent bijvoorbeeld dat als echtgenoten vóór de inwerkingtreding in gemeenschap van goederen waren gehuwd, nadien verkregen giften of erfenissen in de gemeenschap vallen tenzij hierop een uitsluitingsclausule van toepassing is. Omwille van de rechtszekerheid is voor een ruim overgangsrecht gekozen. Het wetsvoorstel geldt na inwerkingtreding ervan alleen voor huwelijksgemeenschappen die nadien ontstaan. Dat heeft tot gevolg dat nog lange tijd twee rechtssystemen naast elkaar blijven bestaan. Echtgenoten die op of na 1 januari 2018 een algehele gemeenschap willen doen ontstaan, waarin dus ook de goederen en schulden van de echtgenoten van vóór het huwelijk vallen, kunnen dit bereiken door huwelijkse voorwaarden op te stellen.
Zorg dat u zich goed laat informeren als u voornemens bent binnenkort in het huwelijk te treden. De advocaten van De Boorder kunnen u uitstekend adviseren en door de juiste vragen te stellen met u meedenken wat voor u en uw aanstaande echtgeno(o)t(e) het beste past, nu en voor de toekomst.
